Een strafbeschikking is een beschikking, op grond waarvan een publiekrechtelijke organisatie (onder andere) een geldboete oplegt, zonder dat de tussenkomst van een rechter noodzakelijk is.
Openbaar ministerie
Een strafbeschikking wordt in de regel door het openbaar ministerie uitgevaardigd (vgl. art. 257a Sv e.v.). De mogelijkheid van een strafbeschikking bestaat sinds 1 februari 2008, de dag waarop de Wet OM-afdoening in werking trad.
Anderen
Ook anderen kunnen een strafbeschikking uitvaardigen, bijvoorbeeld:
- het bestuur van ’s Rijks belastingen (art. 76 lid 1 AWR (Algemene wet inzake rijksbelastingen));
- de belastinginspecteur (art. 10:15 lid 1 Adw (Algemene douanewet).
In de Invorderingswet, art. 2 lid1 IW, letter p, wordt naar beide typen strafbeschikking verwezen.
Bestuurlijke boete
Een strafbeschikking moet worden onderscheiden van een bestuurlijke boete. Een strafbeschikking valt onder het strafrecht. Een bestuurlijke boete valt onder het bestuursrecht.